Кирүү

Секелек кыз

Бул учурда айлана-чейресүн анча андай албайт. Ата-энелердин аста-секин айткандарын угат. Оюнга тойбогон кези, кимге кандай эркелеенүн ыгын билет. Кийим-кечедебергенди кий-ет. Улуулардын, эжесинин эскирген, кичирейген кийимдери ага чак келет. Эрөен-терөнсүз эле кийип жүрө берет. Секелек чакта мурунку тартынган боркогу алынат. Энеси чачын таптаза кырдырып турат.

Бул, биринчиден, кыздын чачын калың, коюу естүрүүнү шарттайт;

Экинчиден, бат остүретда, кийин узун чачтуу болот. Чачы, адат­та, согончогуна дейре жетет. Мына ушундай тилек-максатта секе-лектин тобе чачын калтырат. Тегерек-четин устара менен кырды-рат. Тебе чачы есет, аны бир орүм кылат. Мындай кыздын чачынын учу узун болууга обелге түзет.

"Тиги чоң эне, чоң атаңды батага чакыр", "кошунадан аны алып кел", "муну берип кел" ж.б. майда-барат иштерге жарайт. Дасторкон четине отуруштун, тамак алып ичиштин, тамак ичип бүтоерү менен бата кылыштын ички эреже-тартиптерин үйронет. Ал үй айбандарынын эмнеге асыралышын билет. Малды тосуу-га, айдап келүүго, короого киргизүүге, короодон чыгарууга кол кабыш кылат. Секелек кыздар - эс-акылы эми кирүүчү кыздар. Алардын жүрүш-туруштары анчалык эреен-тереенге алынбайт. Балалык сүймечүлүгү аркылуу, үйдегү балдардын кенжелери-нен болгондуктан баары кечиримдүүдей сезилет. Ал чоң ата, чоң энелерине, ата-энеге, ага-жеңелерге, эжелерине, тайакелерине, тайжеңелерине жылдыздуулугу менен сүймечүлүкке эгедер. Үйдогүлердү ээрчип, конок-кечеге бара берет. Аны жеңелери "эрке кыз" деп тергеши зарыл.

Ой-пикирлер