KG.TYUP.NET

Айыгар дарттын дарысы өзү табылат.
Айыгар оорунун дарысы өзү табылат.
Айыгар оорунун табыбы өзү келет.
Айыгар оорунун ээси өзү келет.
Айың кеп — айылды иритет.
Айыл атаандашса — береке кирет, аңдышса — чыгаша чыгат.
Айыл байыса — жер байыйт.
Айыл башы болгончо, суу башы бол.
Айыл десе катын күлүк, үй десе уй күлүк.
Айыл жатканча отурсаң, күн батканча тынбассың.
Айыл ити ала болсо да, бөрү көрсө чогулат.
Айыл ити ала болсо да, карышкыр тийгенде биригет.
Айыл итинин куйругу чагарак.
Айыл конбой сырдаш болбойт, коно жаткан кепке тойбойт.
Айыл конгун чеченге, кебин туюп чечерге.
Айылга келген бөз арзан, оозго келген сөз арзан.
Айылдашың жакшы болсо, агайын — тууган не керек,
алган жарың жакшы болсо, атың, тонуң не керек.
Айылды алалык бузат, араны (достукту) каралык бузат.
Айылды карай аял күлүк, үйдү карай уй күлүк.
Айылчынын аягы ашта — тойдо тыйылат.
Айылчынын баласы "опаа" деп ыйлайт, уйкучунун
баласы "жатаа" деп ыйлайт, соргоктун баласы "мама" деп ыйлайт.
Айылы аралаштын кою короолош.
Айылы бүтүн аман жүрөт.
Айылы жакын иттин куйругу узун.
Айылың ала болсо, атың шала болот.
Айылында өлүм жок болсо, атаң кана?
Элиңде өлүм жок болсо, энең кана?
Айыпсыз аякка тикенек кирбейт.
Айыпсыз киши болбойт.
Айыпты айдаган билер, кунду кууган билер.
Ак асманды жаман деп, көктү кайдан табасың?

Ак саманды жаман деп, чөптү кайдан табасың?
Ак бар үйдө береке бар.
Ак барандын кундагын, ата албасаң сунбагын.
Ак буудайда айып жок, аны кылган зайып жок.
Ак жеринен айдамак, адал жерден кармамак, теңсиздик заман адаты.
Ак ийик десе жалт берген, ак талкан десе тап берген.
Ак ийилет — сынбайт.
Ак ийилет, кара сынат.
Ак ийилип, сынбайт.
Ак ит, кара ит — баары бир ит.
Ак иш үчүн ыйласа, азиз көздөн жаш чыгат.
Ак кажырга кузгун көөлүчү болсо, сагызган сайга той жасайт.
Ак калпактуу көрүнсө, атакем менин дебейминби.
Ак жоолукчан көрүнсө, энекем менин дебейминби.
Ак көңүл киши мурун айткандын тилине кирет.
Ак көңүлдүүнүн аты арыкчаал.
Ак көңүлдүн аты арыбайт, аты арыса да өзү жарыбайт.
Ак көңүлдүн аты арыбайт, тону тозбойт.
Ак көңүлдүн аты арыбайт.
Ак көңүлдөн арамдык чыкпайт.
Ак көрпө жайылдың, аты элге дайын.
Ак койдон аңкоо, боз койдон момун.
Ак менен кара жарышат, акка кудай болушат.
Ак ниет болсоң — жетерсиң муратка, арамдык кылсаң — каларсың уятка.
Ак ниеттин жүргөнү күлкү, арамзанын жүргөнү түлкү, таянганы мүлкү.
Ак ниеттүү адамга жамандык жабышпайт.
Ак ойлоп, адал иште.
Ак селделүү кожодон, ак жоолуктуу катын артык.
Ак сүт берген эненин, балада акы зор болот.
Ак сөз — акыл (ачык) сөз.
Ак сөз ак (калыс) жолго чыгат, кара сөз баткакка жыгат.
Ак сөз арыбайт, ак жүргөн киши карыбайт.
Ак сөз жолго чыгат, кара сөз баткакка жыгат.
Ак сооттун жакасы бар, жеңи жок, чын жакшынын ачуусу бар, кеги жок.
Ак төөнүн карды жарылганда.
Ак төөнүн карды жарылып жаткан убакыт.
Ак шумкарга ителги, табы менен теңелет.
Ак Эдилдин өзү болбосок да булагыбыз,
акылдуу баштын өзү болбосок да кулагыбыз.
Ак эмгек азаптан коргойт, карылык жолуңду торойт.
Ак эмгектин наны таттуу, жалкоонун жаны таттуу.
Акак көркү берметте, азамат көркү эмгекте.
Акарат айтсаң, аёо күтпө.
Аке (уке) деген көңүлгө жакшы.
Акеңерди сыйлагандар үкөңөрдөн ызаат көрөсүңөр.
Акка кара жок, карага чара жок.
Акка кыл сынбайт.
Аккан абышка да "апаке" дептир.
Аккан арыктан суу агат.
Аккан суу арык табат.
Аккан сууда арам жок.

Аккелтенин огу урсун, ак милтенин чогу урсун.
Акма кулакка айтса болбойт, куйма кулакка айтса толбойт.
Акмак — акылдууну, мас — соону сүйбөйт.
Акмак — иттен илгери, кишилиги кийин.
Акмак арыбайт, көсөө карыбайт.
Акмак арыганын, көсөө карыганын билбейт.
Акмак баштан акылдуу ой чыкпайт.
Акмак бергенин билип, алганын билбейт.
Акмак да сүйлөгөнчө, акылдуу көрүнөт.
Акмак достон, акылдуу душман артык.
Акмак өзүн — эр ойлойт, аңгек өзүн - жер ойлойт.
Акмак өлүп коркутат, адам таарынып чоочутат.
Акмак тойго барса, үйүмдөн да жакшы экен дейт.
Акмак эл мени билбейт деп наалыса, акылдуу элди мен билбейм деп наалыйт.
Акмакка — келтек, акылдууга — ишарат.
Акмакка айткан кайран сөз.
Акмакка айтсаң укпайт, пайда кылсаң жукпайт.
Акмакка акыл айтсаң укпайт, пайда кылсаң жукпайт.
Акмакка ар күн той.
Акмакка да акыл азуу чыгат.
Акмактан акыл сураган, сокурдан жол сураганга тете.
Акмакты көрүп, акылдуулукка үйрөн.
Акмакты сыйласаң, абийириңди төгөт.
Акмактык — айыкпас дарт.
Акмактын айтканы келбей, тантыраганы келет.
Акмактын өмүрү — акылмандын бир күнүнө татыбайт.
Аксабаса ат кадыры билинбейт, ата өлбөсө аксакал кадыры билинбейт.
Ак — Кайдын башы жошо бол, атаң өлүп калыптыр, эмне болсоң ошо бол.
Аксак атка — чаң үйүр, арык атка — бала үйүр.
Аксак да асманды тепкиси келет.
Аксак ит соо иттен соогат сурайт. (Кокур иттен аксак ит соогат сурайт).
Аксак иттен сокур ит соогат сураптыр.
Аксак кой түштөн кийин маарайт.
Аксактын аягына (сабырына) кара, оорунун тамырына кара.
Аксактын аягына, оорунун тамырына кара.
Актын адамы күйбөйт, сактын залалы тийбейт.
Актын иши он болот, каранын иши кор болот.
Акча аябаган— көр соодагер, акча аяган — нак соодагер.
Акча сүйүп турган жерде, адилеттик ыйлап турат.
Акча сүйлөгөндө, акыйкат унчукпай калыптыр.
Акча тапкан бай эмес, акыл тапкан бай.
Акча шаар жерине жарашат.
Акчадан айрылсаң — күйүнөрсүң, ар — намыстан
айрылсаң — кантип басып жүрөсүң.
Акчалуу адам мөөр үстүндө, акчасыз адам көр үстүндө.
Акчалууга — базар, акчасызга — мазар.
Акчалуунун колу ойнойт, акчасыздын көзү ойнойт.
Акчасы болсо, акмак да төрө.
Акы төлөбөсөң, молдо үйүңө да кирбейт.
Акыйкат — тынчтыктын кербени.

Акыйкат деманда, шатысы червонда.
Акыйкат жеңет.
Акыйкат отко күйбөйт, сууга чөкпөйт.
Акыйкат сөзгө — арсыз жооп кайырат.
Акыйкаттын отун акмак өчүрө албайт.
Акыйкаттын отун эч ким өчүрө албайт.
Акыл — алтын, ой — күмүш.
Акыл — ардак, байлык — бакыт.
Акыл — баштан, асыл — таштан.
Акыл — деңизден терең, билим — тоодон бийик.
Акыл — жаштан, асыл — таштан (чыгат).
Акыл — тирүүдө урмат, өлгөндө — даңк.
Акыл — тозбогон тон, билим — түгөнбөгөн кенч.
Акыл азбайт, билим тозбойт.
Акыл азганда, сөз качат.
Акыл айга жеткирет, өнөр көккө жеткирет.
Акыл ашса, жин болот.
Акыл байлыгы — азбас байлык.
Акыл байлыгы — тозбос байлык.
Акыл деген — алтын таажы, ар бир башка жарашпайт.
Акыл деген алтын тажы, ар бир башка жарашкан.
Акыл жетет, ал жетпейт.
Акыл жетсе да, кол жетпейт.
Акыл үч жолу кемийт: капалуу болгондо, уктабай
жүргөндө, курсак ачканда.
Акыл үч жолу толот: шат болгондо, уктагандан кийин, курсак тойгондо.
Акыл кеп өмүргө эшик ачат.
Акыл кичинелик — чоңдукта эмес.
Акыл көпкө жеткирет, өнөр көккө жеткирет.
Акыл конбогон жигитке, бакыт да конбойт.
Акыл менен билим эр адамдын сөөлөтү.
Акыл оошот, ырыс жугушат.
Акыл сөзү кыска, адилет сөзү ачуу.
Акыл сокурга көз, өлөсөгө жан, дудукка тил боло алат.
Акыл тоону бузат, баатыр жоону бузат.
Акыл учат, ырыс жугушат.
Акыл чачты жейт, алтын башты жейт.
Акылдан адашса, жин болот.
Акылдан айрылам десең, арак ич.
Акылдан жакын дос барбы, ачуудан жаман кас барбы.
Акылдашарың болбосо, бөркүң менен акылдаш.
Акылдашкан сагызган, айгыр алат.
Акылдуу акылы менен жарат, акмак күчү менен жарат.
Акылдуу атын мактайт, акылсыз катынын мактайт.
Акылдуу бала — элпек, акылсыз бала — тентек.
Акылдуу бир жылдыгын ойлосо, акмак бир күңдүгүн ойлойт.
Акылдуу бир сөздөн түшүнөт, акмакты түртмөйүнчө түшүнбөйт.
Акылдуу болсо алганың, кулпундуруп жакшы бак.
Акылсыз болсо алганың, көп узатпай эбин тап.
Акылдуу жаңылса, өзүн жемелейт, акмак жаңылса, жолдошун жемелейт.
Акылдуу ишине ишенет, акмак түшүнө ишенет.

Акылдуу карыя — агып жаткан дарыя.
Акылдуу касыңдан коркпой, акмак досуңдан корк.
Акылдуу ката кетирсе, өзүн жемелейт; акылсыз (же
акмак) ката кетирсе, жолдошун жемелейт.
Акылдуу киши ылдам айтканды билет, акылы жок муштаганды да билбейт.
Акылдуу көөдөнүн көтөргөнчө, акылсыз муштумун көтөрөт.
Акылдуу мактанса ишти тындырат, акмак мактанса бутун сындырат.
Акылдуу менен арбашба, алдуу менен кармашба.
Акылдуу миң азаптан кутулат, акылсыз бир азапка тутулат.
Акылдуу отко карайт, акмак казанга карайт.
Акылдуу сөз чыкпаса — улуулуктан не пайда,
Жулунуп турса сумсайып — сулуулуктан не пайда?
Акылдуу тоону томкорсо, акылсыз элди омкорот.
Акылдуу ууру айлын тонобойт.
Акылдуу ууру өз айылын тонобойт.
Акылдуу чындык калптан кийин сүйлөөгө тийиш.
Акылдуу элге тартат, акмак тууганына тартат.
(Эстүү — көпчүл, эселек — кекчил).
Акылдууга айткан сөз колго конгон кушка тең.
Акылдуудан башчың болсо, адашпайсың.
Акылдуулар сөз алышат, акылсыздар өч алышат.
Акылдуулардын кастыгы, акмактардын достугунан артык.
Акылдуунун алды менен жүр, акмактын арты менен жүр.
Акылдуунун алдына акмакты ээрчитип барба.
Акылдуунун иши дагы акылдуу, билимсиз жан баалай албайт акылды.
Акылдуунун өзү өлсө да, сөзү өлбөйт.
Акылдуунун сөзү кыска, айта салса — нуска.
Акылды акылмандан сура.
Акылды сакал менен өлчөбөйт.
Акылды шайтан азгырат.
Акылдын азы айып, чачтын агы айып эмес.
Акылдын душмандыгы жок.
Акылдын өбөгү билим, жөлөгү тажрыйба.
Акылдын көзүндөй тунук бол, акындын сөзүндөй сылык бол.
Акылдын сөзү — сокурдун көзү.
Акыл—жаш уландан, күлүк — тай, куландан.
Акылман баштаса — төргө,
акмак баштаса — көргө.
Акылман билги өлсө — журт акылсыз, эр кол башчы өлсө — кол жетим.
Акылман кебине таянат, азамат элине таянат.
Акылмандык бар жерде, акыйкаттык бар, жалгандык жок.
Акылмандын өзү өлсө да, сөзү өлбөйт.
Акылмандын өрнөк болор насааты бар, акмактын өрнөк болор неси бар?
Акылмандын уга турганы арбын, айта турганы аз.
Акылсыз — атасын акмалайт.
Акылсыз (акмак) достон, акылдуу душман (жат) артык.
Акылсыз арам сөзгө семирет.
Акылсыз баатыр чорго чабат.
Акылсыз болсо алганың, айыкбас дартка калганың.
Акылсыз достон, акылдуу душман (жат) артык.
Акылсыз — какшык сөзгө жакын келет.

Акылсыз күч — арсыз араба.
Акылсызга айткан кеп — дайынсыз аткан ок.
Акылсыздын мээси жок, карыганча эси жок.
Акылсыздын тоюнда болгуча, акылмандын оюнда бол.
Акылы аздын азабы көп.
Акылы бар билимди самайт, акылы жок эмнени самайт.
Акылы жетсе, атаны уул билет.
Акылы жок көпкөн, бир ажалы көптөн.
Акылы жок наадандар ак жолунан адашкан.
Акылы жок ойлонгуча, акылдуу карап турмак беле.
Акылы жок— уйкучу, санаасы жок— күлкүчү.
Акылы жок чыр сүйөт, обону бар ыр сүйөт.
Акылы жокко акча токтобойт.
Акылы жокко убал жок.
Акылы жоктун байлыгы да жок, бактысы да жок.
Акылы кем алангазарга киши акылы эм болбойт.
Акылың болсо азамат, аштык айдап баккын мал,
"айдай келге" ишенбей, бастырып барып көзүң сал.
Акылың болсо азамат, аштык айдап, баккын мал.
Акылың көп болуп, ачууң аз болсо — зор болорсуң,
душманың көп болуп, досуң аз болсо — кор болорсуң.
Акылыңдан адашсаң — эмгек менен дарылан.
Акылым жок деп ким айтат, эсим жок деп бары айтат.
Акындын издегени ыр, акмактын издегени чыр.
Акыны болбой эл болбойт, эсеби болбой мал болбойт.
Акыр заман аттан ажыраган жерде тура.
Акыркы ашка каскак түшөт.
Акыркы күлгөндүн арманы жок.
Акыркы төөнүн — жүгү оор.
Акырын айтсаң, алсыз дейт, айтпай койсоң, арсыз дейт.
Акырын баскан — аксабайт.
Акырын баскан молдодон сактан, ала чапан кожодон сактан.
Акырын басса "аксак" дейт, катуу басса "таскак" дейт.
Акырын бассаң — аксак, катуу бассаң — таскак.
Ал, ал сени, ал сени, жаманды жакшы кылган мал сени!
Жакшыны жаман кылган мал сени!
Ала албаган куштан, ала моюн чымчык артык.
Ала албаса түлкүнү, айландырып, башка чап.
Ала байтал акылың болсо сууга тарт.
Ала бата шорго бүтөт, акмакка да сакал бүтөт.
Ала жылкы жоголбойт, арамза адам оңолбойт.
Ала жылкы жоголбойт, арамзаада оңолбойт.
Ала каптын кагынчык, аңдыгандын жаны чык.
Ала караган алыска барбайт.
Ала карга сагызган кош канаты кайышкан.
Ала карганы адал десе, бир чалымы бок татыйт.
Ала карганы алты жыл борго байласа да, бир чалымы жин татыйт.
Ала карганы алты жылы байласа да, бир чалымы
тезек татыйт (тезек чокуганын койбойт).
Ала карганы атынан чакырат.
Ала көөдөк болбосо, анын эмнеси баатыр.

Ала көөдөн курсагы тойсо көбөт.
Ала койду бөлө кырккан жүнгө жарыбайт.
Ала кушту атынан тааны (же чакыр).
Ала табак бай жаман, суу акпаган сай жаман.
Ала тонуңду аңтара кийбе.
Алабата шорго бүтөт, акмакка сакал бүтөт.
Алайкууда да кат тааныган адамдар бар.
"Алайын" деп жутунба, ач көздүктүн белгиси,
"жутайын" деп умтулба, журт бузаардын белгиси.
Алайын десем, алдырбасы алдырбайт,
барайын десем бардырбасы бардырбайт.
Алакандай бейишти молдо менен кожо алды.
Алалаган ашыңды, каапыр алсын башыңды.
Аланын изин баспа.
Аларманга алтоо аз, берерманга бешөө көп.
Аласа — арстан, бересе — чычкан.
Аласалуу доодон коркпойт, ашык болгон өлүмдөн коркпойт.
Алатоонун тамыры айылдан башталат.
Албаган алигиңиз үчүн бизге салам айтаарсыз.
Албаган куштан ала моюн чымчык (жакшы) артык.
Албан —албан күлүк бар, алына карай жүгүрөт.
Алчаны аким жеди, таякты жетим жеди.
Албарстыны койнуңда ойнотсоң, ал төшүңө чыгат.
Алга баскан — арткыларга көпүрө.
Алга баскан алат, артка баскан калат.
Алга бир карасаң, артка беш кара.
Алга жылган — ашуу ашат.
Алгайынан чалгайы көп.
Алган алтоо болбойт, жеген жетөө болбойт.
Алган жарың жаман деп, ашканды кайдан табасың?!
Алган колдон берген кол — март.
Алган эри жарашса, кара катын ак болот.
Алган эри жарашса, кара катын ак болот, баккан
ээси жарашса, кара күчүк сак болот.
Алган эрим сен болсоң, көргөн күнүм не болот?
Алганга алтоо аз, бергенге бешөө көп.
Алгандын бермейи бар.
Алгандын да — бергени болот (бар), ичкендин да —
кусканы (чычканы) болот (бар), чыккандын да түшкөнү болот (бар).
Алганы болот бергендин, атканы болот мергендин.
Алганың жакшы болсо, аргымак минип дуулаарсың,
Алганың жаман болсо, азабын тартып куураарсың.
Алганың жакшы болсо, жакаң агарат, алганың жаман болсо, сакалың агарат.
Алганың жакшы болсо, табылат акылың, келе берет жакының.
Алганың жаман болгон соң, абийириң кайдан жабылат.
Алганың жаман болсо, суук сөз угуп күйөсүң,
алганың жакшы болсо, бал сөзүн угуп сүйөсүң.
Алганың жаман болсо, чабылат акылың, кас болот жакының.
Алганың көөнүн кирдетпе, "атаң" деп бизди тилдетпе.
Алганың сулуу болгон соң, аркырап беттен алган соң, сулуулугу не пайда.
Алганыңа сүйүнбө, ардагына сүйүн.

Алганын бербегенди, кудайдын каары дейт.
Алгың келсе түшүм, алдын ала күтүн.
Алгыр болсо тайганың, алтындан алып каргы так,
ала албаса түлкүнү айлансын аштан, башка чап.
Алгыр куштан ашам деп, ала карга шашыптыр.
Алгыр кушту алып келип кууга сал, акылың болсо
азамат, аштык айдап, баккын мал.
Алгыр кушту мүнүшкөр, жакшы багып кушка сал.
Алгырдын зорун — шер дейбиз, азамат зорун — эр дейбиз.
Алдабаса, капкан да чаппайт.
Алдабасаң, сата албайсың.
Алдаганга кудай жакшы.
Алдаганды билбеген, алда кандай баабедин?
Алдамчы мураска жетпейт.
Алдамчыга жаза көп.
Алданын буйругу чачтан көп, аны кылган киши жок.
Алдаса болот жаш башты, каргаса болот как башты.
Алдуулар азуусун айга жанышат, алсыздарды канга (шорго) малышат.
Алдыга айткан сөз арзан, айылга саткан бөз арзан.
Алдыга өбөк, аркага жөлөк.
Алдыңа аш келсе, атаңдын кунунан кеч.
Алдыңа баш ийип азамат келсе, эр кунун кеч.
Алдыңа келсе (түшсө), атаңдын кунун кеч.
Алдыңа түшсө, атаңдын кунун кеч.
Алдыңкы көч кайда барса, кийинки көч да ошол жакка барат.
Алдыңкы көчтүн адашканын кийинки көч билет.
Алдыңкы туяктын изин, арткы туяк басат.
Алдыңкынын адашканын арткы (киши) билет.
Алдым, жуттум дос күтсөң, кубанычың аз болоор.
Алдын көр, аркасын жар торойт.
Алдынкы көч кайда барса, кийинки көч да ошол жакка барат.
Алдынкы көчтүн адашканын кийинки көч билет.
Алдынкынын адашканын арткы киши билет.
Алдыраар күнү — жаздыраар.
Алдырган бир киши, уурусу миң киши.
Алдырар күнү — жазгырар.
Алдырган апасынын койнун ачат.
Алжаке кызга — жалжаке күйөө.
Алжаке эркекке жалжаке катын туш келет.
Алжакенин сөзүнө, калжаке киши ишенет.
Алкы бузук кыныкса, ат тезегин кургатпайт.
Алкы бузук молдонун, селдесине чок түшөт.
Алкы жаман айтта өлөр.
Алкы жамандын арты жаман.
Алкы кеткен тамакты сүйөт.
Алкың бузулбаса, аяктагы аш алты кишини тойгузат.
Алкымына алы жетпеген, күл челген бука баштанаар.
Алкыш кетпесин, каргыш жетпесин.
Алладан акыл күтпө.
Алладан буйруксуз кумурсканын бели сынбайт имиш.
Алма башка жетем деп, чалма башка кезикти.

Алма быш — оозума түш.
Алма сабагынан алыс түшпөйт.
Алма этектен алам деп, чалма этектен айрылдым.
Алма этекти аламын деп, чалма этектен куру калдым.
Алмактын бермеги бар.
Алманы аким жеди, таякты жетим жеди.
Алманын агынан көгү, жамандын барынан жогу.
Алп — чабышта, чечен — сөздө (сыналат).
Алп адагы (соңу) Ормотой, тулпар адагы Тайтору.
Алпты жеңген баатыр эмес, ачууну жеңген баатыр.
Алптын тизе бүккөнү — өлгөнү.
Алса кыргый алат, өлсө торгой өлөт.
Алсаң, берээриңди унутпа.
Алсам — бербесем, жан берсем — өлбөсөм.
Алсызды жөлөгөнүң — ырыска бөлөгөнүң.
Алсыздын кылычы — арыз.
Алсыздын тили алты кулач.
Алтай менен Култайга, жалчы жүрдүм бир тайга.
Алар ашка жарытпайт, мен иш бүтүрүп марытпайм.
Алтооң ала болсоң, алдыңдагыны алдырасың.
Алты ай таптасаң да, карганын иши карга.
Алты жашар бала атка минсе, алтымыштагы чал алдынан чыгаар.
Алты жашар бала атка минсе, алтымыштагы чал салам берет.
Алты өлөңүм бек болсо, атым туйлап не кылат,
алганым өзүм деген сон, элим (кээде абысын) айтып не кылат.
Алты катын азага барса (же келсе), ар кимиси өз муңун айтат.
Алты катын азага барса (келсе), ар кимиси өз
арманын (же дартын) айтат.
Алты күн ачка калсаң да атаңды сыйла!
Алты саны аманда, жер караган оңоорбу!
Абийири мүлдө төгүлсө, эл караган оңоорбу!
Алты уулдуу кишинин, алты өрүштө малы бар.
Төрт уулдуу кишинин, төрт өрөөндө малы бар.
Эки уулдуу кишинин өлөөр — өлбөс жаны бар.
Алтыга алып, бешке сат, атың болсун соодагер.
Алтыга сатып, бешке алган соодагердин адаты.
Алтымыш күн атан болуп жүргөнчө, алты күн буура болуп зиркилде.
Алтымыш менен жетимиш абышканын курагы.
Алтымышка барганда аркандаган аттайсың,
"алганым тилдеп койду" деп, кимге барып даттайсың.
Алтымышка чыккан адамды, алыс жолго жибербе.
Алтымышка чыккан атаңды алыс жолго жибербе.
Алтымышта атаңдын, алдап соолап күчүн ал.
Алтын — жерден, баатыр — элден (чыгат).
Алтын акпайт, күмүш күйбөйт.
Алтын алба, алкыш ал.
Алтын байлык эмес, акыл — байлык.
Алтын баш аман болсо, жокчулук эмне кылат.
Алтын баштуу аялдан, бака баштуу эркек артык.
Алтын дат болбойт, жакшы жат болбойт.
Алтын жерде калбайт, жакшы жолдо калбайт.

Алтын жерден чыгатБаатыр элден чыгат.
Алтын жерден чыккан байлык болсо, акыл элден чыккан байлык.
Алтын казына акыл казынага жетпейт.
Алтын күмүштү байлык туткан киши башын жолдо
калтырар, баба сөзүн улаган кишинин орду төрдө болор.
Алтын көрсө, бериште да жолдон чыгат.
Алтын менен күмүштү, зергер үчүн жараткан,
аркар менен кулжаны, мерген үчүн жараткан.
Алтын така, жез така, байчечекей тербесең, ай тийбеген жер капа.
Алтын тапса, түйөргө түйүнчөк таппайт.
Алтын чирибейт, акыл азбайт.
Алтын чирибейт.
Алтын чыккан жер кадырлуу, калыс жүргөн эр кадырлуу.
Алтын чыккан жеринде калат.
Алтын ээр ак кабак, атка жайы болбосо, алтынын алып отко жак.
Аяшар тууган болбосо, акырын сүйлөп жатка жак.
Күмүш ээр ак кабак, күмүшкө жайы болбосо, күмүшүн алып отко жак.
Күйүшөр тууган болбосо, күлө багып жатка жак.
Алтындуу ээр ак канкы, атка тынчы болбосо, алтынын алып отко жак.
Алтынды ала билген бөлө да билет.
Алтынды билүү — оңой, адамды билүү — кыйын.
Алтынды дат баспайт.
Алтынды жыйган сен болдуң, азапты тарткан мен болдум.
Күмүштү жыйган сен болдуң, күйүттү тарткан мен болдум.
Алтынды көрүп, байгамбар да жолдон чыгыптыр.
Алтынды орогон менен жез болбойт, жибекти
орогон менен бөз болбойт.
Алтынды чыккан жеринен каз!
Алтынды эрите албаган иритер, терини ашата албаган чиритер.
Алтынды эрите билбеген иритер, терини ашата билбеген чиритер.
Алтындын баасын зергер билет.
Алтын — күмүш таш экен, арпа — буудай аш экен.
Алуучу болбосо — сатуучу кор болот.
Алы жетпеген — акыретчил, колу жетпеген — кордоочул (же кудайчыл).
Алы жетпеген аракетчил, колунан келбеген ушакчыл.
Алыбек алыңды кара, маңдайыңдагы чарыгыңды кара.
Алыбек алына жараша.
Алың аке, алың, сергий түшсүн жаның.
Алың, алың дегенче, алты соодагер өлүптүр.
Алын билбеген — алек.
Алын билбеген, алекке түшөт (алек).
Алып келсем көрөсүң, күлүп жатып өлөсүң.
Алыс жерден куда күтсөң — артынчактап аш
келер, жакын жерден куда күтсөң — түрдүү ушак сөз келер.
Алыс жерге куда болсоң артынчактап аш келээр.
Жакын жерге куда болсоң, түрдүү ушак сөз келээр.
Алыс жол атты сынайт.
Алыс жол атты сынайт, оор күн эрди сынайт.
Алыс карма балаңды, аңга чалыш бекерден.
Алыскы достон, жакынкы кас артык.
Алыскынын аты озгуча айылдаштын тайы озсун.

Алыскынын аты чыкканча, короолоштун кою озсун.
Алыста болсо кишенешкен, жакында болсо тиштешкен.
Алыстагы душмандан, аңдып жүргөн дос жаман.
Алыстагы душмандан, кашындагы кас жаман.
Алыстагы олуядан, жакындагы манайык артык.
Алыстагы туугандан жакындагы коңшу артык.
Алысты жакын кылган алака.
Алысты жакын кылган кыз, тамакты таттуу кылган туз.
Алысты жакындаткан — ат,
жакынды алыстаткан — жат.
Алыш — бериш (келиш — кетиш) туугандыктын
белгиси, уруш — кериш душмандыктын белгиси.
Алышканда күчү жеткендин, айтышканда кеби өтөт (күчү кетет).
Алышканда күчү жетпегендин, айтышканда кеби өтөт.
Алышыңды бек байла, жардап кетсе суу бербейт.
Жарыкта малың көздөп (жыйнап) ал, караңгы кирсе көз жетпейт.
Амал ашынса — уу.
Амалдуу аңчыга ажалдуу кийик жолугат.
Амалкөйдү ашынам дебе, ач көз байды кошунам дебе.
Амалкөйдү ашынам дебе, ач көздү кошунам дебе.
Амалын тапкан ажалдан кутулат.
Аман болсо башым, дагы эле чыгар чачым.
Аман болсо бул башым, дагы бир чыгаар бул чачым.
Аман болсун бу башым, дагы эле чыгар бу чачым.
Аманат жанга өлүм ак.
Аманатка кыянат кылбайт.
Аманчылык жамандыкты жеңет.
Ана катын мас болсо, беш көкүл менен урушат.
Анжиянда акем бар, ал да мендей пекене.
Үрүмчүдө үкөм бар, ал да мендей пекене.
Анжиянда суур семиз десе Бээжиндеги калмак тамшанган экен.
Ант берсең, актай бил.
Антар атка бир санат, учар кушка бир канат.
Аргымак, айгыр кече албас, агын суудан кечмек бар.
Анык чечен — акындар жазгы жамгырдай.
Анык чечен акындар, жазгы жааган жамгырдай.
Аныккандан каныккан ууру болот, оолуккандан соолуккан жинди болот.
Аңга жетпес ашыңды, айылдаштан аяба.
Аңгек өзүн жер ойлойт, акмак өзүн эр ойлойт.
Аңгек өзүн жер ойлойт, ар ким өзүн эр ойлойт.
Аңгектен качсаң — дөңгөккө, дөңгөктөн качсаң — сөңгөккө.
Аңгеме музоо эмизер, музоо таяк жегизер.
Аңдабаган төө көрбөйт.
Аңдабаган төөнү да көрбөйт.
Аңдабай сүйлөгөн оорубай өлөр.
Аңдабай түштүм чуңкурга, эми мага сай кайда.
Аңдап турсаң акылдуунун сөзү пул болот.
Аңдуучуну аңдоочу жеңет.
Аңдыган — алат, аңтарган — табат.
Аңдыганга, аңкоо көрүн.

Аңдышкан айыл болбойт, сатуулашкан дос болбойт.
Аңдышкан айыл конбойт, эсептешкен дос болбойт.
Аңдышкан эл болбойт, эсептешкен коңшу болбойт.
Аңкир — мүңкүрүндү коюп, келе бери бир атым насыбай.
Аңкоо азаптан, кайсар мазактан кутулбайт.
Аңкоо бала атасына асылат, аңкоо кыз энесин коркутат.
Аңкоонун эч нерседен кабары жок, жалкоонун эч нерсени табаары жок.
Аңыздуу жерде ат өлбөйт, бозмаштуу жерде бото өлбөйт.
Аңыр (карга, күйкө, чымчык) өзүн куш ойлойт,
Аңыр өзүн куш ойлойт, ар ким өзүн киши ойлойт.
Апендинин коёнунун сорпосунун сорпосундай,
Аппак карда көп жүрсөң, көзүң бир күн карыгат.
Алыс жерде көп жүрсөң, көңүлүң бир күн тарыгат.
Апылайдын чайындай түгөнбөгөн.
Ар адамда бир кыял, ал кыялды ким тыяр.
Ар бир адам Мекенин сүйөт, соодагер бекерин сүйөт.
Ар бир адамдын киндик каны тамган жер—Мисир.
Ар бир башта миң кыял.
Ар бир жердин түлкүсүн өзүнүн уучусу ууласын.
Ар бир ит — өз короосунда кожо.
Ар дарттын бир дабасы бар.
Ар жемиштин данеги өз сөөгүндө сакталат.
Ар жердин корозу бирдей кыйкырат.
Ар заманда бир чукулдай.
Ар ит өз короосунда арстансыйт.
Ар иште — эстүү болуу керек, акылдуу өз ишинен убай көрөт.
Ар өзүн эр ойлойт.
Ар ким — сүйгөнүнүн кулу.
Ар ким бары менен базардайт.
Ар ким ич оорусун өзү билет.
Ар ким өз бейилинен табат.
Ар ким өз боюна карап киет.
Ар ким өз үйүндө кан.
Ар ким өз камында, кары кыз эр камында.
Ар ким өз көмөчүнө күл тартат.
Ар ким өз сөзүнөн сындалат.
Ар ким өзүн киши ойлойт.
Ар ким өзүн эр ойлойт.
Ар ким кычышкан жерин өзү билет.
Ар ким кычышкан жерин кашыйт.
Ар ким пейлинен табат.
Ар кимге өз жаны кымбат.
Ар кимде бар бир кыял, ал кыялды ким тыяр?
Ар кимдики өзүнө ай көрүнөт көзүнө.
Ар кимдин жүргөн жери мисир.
Ар кимдин өз жүгү өзүнө чак.
Ар кимдин көргөн жери өзүнө мисир.
Ар кимдин тилеги өзүнө чоң.
Ар кимдин туулган жери — Мисир.
Ар кимдин убайымы өз башында.

Ар кимдин эри өзүнө мырза, ар кимдин зайыбы өзүнө каныша.
Ар кызыктын башы бар.
Ар нерсе учурунда сонун.
Ар немеге бир неме.
Ар нерсе өз тушунда кымбат.
Ар нерсе өз чегинен чыкса, арты өкүнүчтүү болот.
Ар нерсенин орду болоор, көрбөгөн жер сонун
болоорЖышааналуу эр жигиттин, кайда жүрсө жолу болоор.
Ар убакта чынчыл бол, калк ишенет кебиңе.
Ар чөп өз тамыры менен күн көрөт.
Ар ылдыйдын өрү бар.
Араба сынбасын, өгүз өлбөсүн.
Арабаны ат тартат, көлөкөсүн ит тартат.
Арабаны көрдүм арманым жок.
Арадагы акмак — туурадагы токмок.
Арадай жерге чарадай жыйын.
Араздашуудан кийинки таттуулук халбадан да таттуу.
Араң турган көз эле, чыгып кетти өзү эле,
айтылбай турган сөз эле, айтылып кетти өзү эле.
Арак адамды мээримдүү кылып элжиретип, зөөкүр кылып келжиретип коёт.
Арак арды аздырат, барды тоздурат.
Арак дудукту да сайратат.
Арак ичкен тойдо мас, акылы жок күндө мас.
Арак ичкендин акылы жоор.
Арак масы келе жатса, качпа, мал масы келе жатса кач.
Аракет кылса, береке болот.
Аракет кылсаң — берекет.
Аракети көп, берекеси жок.
Аракетсиз үмүт — мөмөсүз дарактай.
Аракеттен адат жаралат, адаттан мүнөз, мүнөздөн тагдыр жаралат.
Аракка кандым дегиче, азапка калдым дегин.
Арактын кулу болгонуң, абийириңден куру болгонуң.
Аралдагы чөптү мал жебейт.
Арам айтып, максатка жетпейт.
Арам алдаганга устат, сынчы талдаганга устат.
Арам жеген бура баспайт.
Арам өлсө ит менен кушка жем.
Арам санаа болбогун, алгандан алтоо болбойсуң.
Эл эмгегин жебегин, жегенден жетөө болбойсуң.
Арам тамак аш болбойт.
Арамга — адал, жакшыга — жаман, ыйыкка —
бузук тизгиндеш бу дүйнөдө.
Арамдан алган төөдөн, адалдан алган улак артык.
Арамдыктан алыс болсоң, колдон келбес жакшылык жок.
Арамдын тамыры бир, адалдын тамыры миң.
Арамдын түбү бир тамыр, адалдын түбү миң тамыр.
Арамза жылмайса, алдаганга тете.
Арамзаада эл бузар, айкын жерди сел бузар.
Арамзаны аңдыган билет.
Арамзанын карды тойбойт, ач көздүн көзү тойбойт.
Арамзанын куйругу бир (алты) тутам.

Арамзанын укуругу кыска, акылмандын сөзү нуска.
Арамзанын этеги узарбайт.
Арачыга алты таяк.
Арбасаң да, каргасаң да, отко, чокко кармасаң да, үмүт — өлбөйт, карыбайт.
Арбашкан — алышат, кагышкан — кармашат.
Аргасыз кулдук кылгандын, кеги ичинде калат.
Аргасыз кулдук эткендин ичинде кеги калат, аны бир күнү алат.
Аргымак аттын куйругу, бирде жибек, бирде кыл.
Эр жигиттин белгиси, бирде мырза, бирде кул.
Аргымак жыйдым, ат жыйдым, айланып кетсин буудандан.
Адашкан жыйып эл кылдым, айланып кетсин туугандан.
Аргымак мойнун ок кесет, азамат мойнун жок кесет.
Аргымак тандап ат жыйдым, буудан болуп бербеди,
азамат тандап дос жыйдым, тууган болуп бербеди.
Аргымак чапкандан өлбөйт, таптагандан өлөт.
Аргымакты жаман деп, бууданды кайдан табасың.
Агайынды жаман деп, тууганды кайдан табасың.
Аргымакты жаман деп, жолго таштап кетпегин,
азаматты жаман деп, жоого таштап кетпегин.
Аргымактын азганы — аркы —терки басканы,
азаматтын азганы — көчкөндө жөө басканы.
Аргымактын жакшысы — азыраак оттоп, көп
жуушайт, азаматтын жакшысы— азыраак сүйлөп, көп тыңдайт.
Аргымактын жакшысы — чапса күлүк, сатса пул,
азаматтын жакшысы — бирде мырза, бирде кул.
Аргымактын жакшысы (белгиси), азыраак оттоп көп жуушайт.
Азаматтын жакшысы (белгиси), азыраак сүйлөп, көп тыңшайт.
Аргымактын жакшысы чапса — күлүк, сатса — бул.
Аргымактын кулуну, алтын көкүл кер болот.
Азаматтын күлгүнү, киши акысын жебеген,
жоого кегин бербеген, айбаты катуу шер болот.
Ардак күткүң келсе ак иште.
Ардакты сүйсөң, эмгекти сүй.
Арзан бекен мал тапмак, оңой бекен жан бакмак.
Эртеден кечке тартактап, тактай тилген эки акмак.
Арзанга алуучунун пейли бузулат, кымбатка
сатуучунун пейли бузулат.
Арзандын асылы болбойт, асылдын жаманы болбойт.
Арзандын сорпосу татыбайт.
Арзандын тузу татыбайт.
Аркандын узуну жетет (жакшы), сөздүн кыскасы өтөт (жакшы).
Аркар мойнун ок кесет, азамат мойнун жок кесет.
Аркасы кыя, асты жар, айла кеткен жол ошол.
Аркы өйүздөгү чабышка, бу өйүздөн жулунба.
Арпа берсең атка бер, күтүр —күтүр чайнасын.
Кызды берсең жашка бер, кучакташып ойносун.
Арпа жеген ат ойнойт.
Арпа сеппе (чыкпайт) таш жерге, айыл конбо (болбо) кас элге.
Арпа сеппе таш жерге, айыл конбо (болбо) кас элге.
Арпа сепсең, — арпа оросуң, буудай сепсең — буудай оросуң.
Арпа сээп, буудай алам дебе.

Арпа — буудай аш болот, алтын — күмүш таш болот.
Арстан "айга минем" деп, аягын берт кылыптыр.
Арстан айга чабам (минем) деп, белин мерт кылыптыр.
Арстан алганына кубанбайт, чалганына кубанат.
Арстан картайса, чөөгө күлкү.
Арстан катуу качырат, акырын алат.
Арстан катуу качырат, жумшак алат.
Арстан кумурскадан коркот.
Арстан оозунан жем талашпа.
Арстан турган жерге аюу жолобойт.
Арстан экиден, ит жетиден (тууйт).
Арстан эрдин башына, алтымыш мүшкүл бир келет.
Арстандай күчүң болсо, түлкүдөй куулукту үйрөн.
Арстандын куйругу болгуча, мышыктын башы бол.
Арстандын оозунан жем талашпа.
Арсыз киши чабышта өлөрүн эстейт.
Артисттер боёнбой койбойт.
Арткан ашты, иттен аяба.
Артык айтпа, ашыра какпа.
Артык дөөлөт баш жарбайт.
Артык өнөр баш жарбайт.
Артык кылам деп, тыртык кылдым.
Артык шашкан албарстыча карганат.
Артыкбаш акча баш жарбайт.
Артыкча дүңгүрөгөн, акырында мүңкүрөйт.
Артын ойлогон алжыбас.
Арча күйгөндө — асман ачылат, карагай күйгөндө — кыпын чачылат.
Ары жок — күлкүчү.
Ары жок — күлкүчү, санаасы жок — уйкучу.
Ары жок ит чымынга да үрөт.
Ары карап ыйлап, бери карап күлгөн жаман.
Арыбас ат болбойт, тозбос тон болбойт.
Арыган ат семирчи, ачыган курсак тоюнчу.
Арык — семирет, ач — тоюнат.
Арык — толсом дейт, семиз — болсом дейт.
Арык атка камчы жоо, жыртык үйгө тамчы жоо.
Арык атка камчы жуук (же үйүр), жыртык үйгө тамчы жуук (же үйүр).
Арык атка куйругу жүк.
Арык атка туз бербе, акылсызга кыз бербе.
Арык болсо семиздей көр, аз болсо көптөй көр.
Арык да болсо, семизге баала, аз да болсо, көпкө баала.
Арык кой тырышчаак, ач киши урушчаак.
Арык койдун терисин алты ашатса ий болбойт,
атадан жаман тууганды ак кийизге салдырып көтөргөн менен бий болбойт.
Арык семирер, ач тоюнар.
Арык — семиз боору тең.
Арык толсом дейт, семиз болсом дейт.
Арыктын арымы жок, семиздин кайрымы жок.
Арык уйга жоон мүйүздүн кереги жок.
Арык этте чарым бар, арам сөздө чачым бар.
Арыкмын деп оозуңду ырсыйта берген менен болобу.

Арыкмын деп, ооз ырсыйта берген болбойт.
Арыкты кыйналып чапсаң, сугатты ойноп сугарасың.
Арыктын арымы жок, семиздин кайрымы жок.
Аса — карыбайт, алтын — чирибейт.
Аса карыбайт, алтын чирибейт.
Асанкайгы өз үйүндө жек көрүндү болот.
Асанкайгы ойлонуп отурганча, тобокелчи маарага жетиптир.
Аскан ашты таштаба.
Аскар, аскар аскар тоо, аягы келип чап болот.
Атадан алтоо туулса, сыйлашпаса жат болот.
Аскар — аскар тоо — аягы келип чап болот, атадан
сегиз болсо да — сыйлашпаса жат болот.
Асманда жүргөн кыраан да түнөгүн көксөйт.
Асманда жүргөн кыраан куш, да түнөгүн көксөйт.
Асмандагы шумкардан колдогу турумтай артык.
Асманды караган аягынан мүдүрүлөт.
Асманды тиктегендин көзү акыят.
Аста сүйлөгөндүн амалы көп.
Астапырылданын казаны бат кайнайт.
Астыңкы эрди менен жер шыпырган, үстүңкү эрди менен көк шыпырат.
Асыл — таштан, акыл — баштан.
Асыл — таштан, акыл — жаштан (чыгат).
Асыл жигит — алты кырдуу, он эки сырдуу.
Асылган оору (ууру) алмайынча тынбайт (койбойт).
Асылган оору алмайынча тынбайт, асылган ууру алмайынча койбойт.
Асылган ууру алмайынча койбойт.
Асылды асыл өлтүрбөйт.
Асылсаң жыгачтын асылына асыл.
Асылсаң, асыл жыгачка асыл.
Асылуу казан — бышылуу аш.
Асыранды баланы айылчы абысын чыгарат.
Асыранды баланы айылчы катын чыгарат.
Ат — адамдын канаты, аш — адамдын кубаты.
Ат — адамдын канаты.
Ат — мингенднкн, тон — кийгендики, аял —
тийгендики, эр — элдики.
Ат — эрдин канаты.
Ат — эриндүү келет, эр — мурундуу келет.
Ат (эл) дарбыса, эшек кошо дарбыйт.
Ат адамдын (эрдин) канаты, аш адамдын кубаты.
Ат алсаң айылдашыңа кеңеш.
Ат азгыны — жорго, адам азгыны — молдо.
Ат айланып казыгын табат, жөө калсаң, эки өңүрүң саныңды чабат.
Ат айланып казыгын табат, эр айланып элин табат.
Ат айланып казыгын табат.
Ат алсаң айылдашың, кой алсаң коңшуң менен кеңеш.
Ат алсаң минип ал, аял алсаң сүйүп ал.
Ат алсаң, досуң менен кеңеш, кой алсаң, коңшуң менен кеңеш.
Ат алтоо болсо минерге ат табылбайт, бирөө болсо барарга жер табылбайт.
Ат арпа жесе, эшек кулагын салат.

Ат арыганын билбейт, кунан карыганын билбейт.
Ат арыганын билбейт, кунас (көсөө) карыганын билбейт.
Ат арытмак арзан, журт арытмак кымбат.
Ат аяган арыбайт, аш аяган жарыбайт.
Ат аяган жер карайт, куш аяган көк карайт.
Ат аяган жөө баспайт (жөө калбайт).
Ат аягынан, эр тамагынан бузулат.
Ат байлап салсаң токтобойт, кое берсе оттобойт.
Ат баспаган жерди тай басат.
Ат баспайм деген жерден үч басат.
Ат баспайм деген жерин — үч басат, эр көрбөйм деген жерин — үч көрөт.
Ат башы менен эр башы, кайда калбайт бир башы.
Ат башына күн түшсө, ооздугу менен суу ичет,
эр башына күн түшсө, өтүгү менен суу кечет.
Ат башына күн түшсө, ооздугу менен суу ичет, эр
башына күн түшсө, өтүгү менен суу кечет, эл
башына күн түшсө, кыштын күнү үй чечет.
Ат бергиси келбеген — ээр карайт, куш бергиси келбеген — жер карайт.
Ат бир мүдүрүлсө, үч мүдүрүлөт.
Ат болгуча аяк ылоо.
Ат болуучу кулундун, мүчөсүнөн белгилүү. Киши
болуучу баланын кирпигинен белгилүү.
Ат дарбыса, эшек кошо дарбыйт.
Ат жакшысы - ардак, адам жакшысы — урмат.
Ат жакшысы алыскы жолдо сы